Sağlık Eğitimi Nedir ?
Sağlık eğitiminin amacı, bireylere ve dolayısıyla
topluma,kendi çaba ve eylemleriyle sağlıklı bir yaşam sürmeleri için yardım
etmektir. Bu nedenle, kişilerin yaşam koşullarını iyileştirmeye ilgi
duymalarıyla başlayan sağlık eğitimi, onların hem birey hem de bir ailenin ve
toplumun üyesi olarak sağlıklarını daha iyiye götürmeleri için gerekli olan
sorumluluk duygusunu geliştirmeyi amaçlar. Etkin bir sağlık eğitimi,bireysel ve
toplumsal sağlığı olumlu yönde geliştirmek için bilinmesi ve yapılması
gerekenleri,benimsenen bilgi, tutum,davranış ve alışkanlıklar haline
getirmedir.Her sağlık personeli, her zaman ve her yerde, her fırsattan
yararlanarak eğitim yapmalıdır. Eğitimi açıklar ve nedenlerini
anlatır.Böylece,kişiye sağlıklı yaşamın temel ilkelerini benimsetir.Ülkemizde
sağlık personelinin önemli bir bölümü,sağlık eğitiminin önemini bilinçli bir
şekilde algılayamadığı yada nasıl yapılacağını bilemediği için,hizmet
uygulamalarında bu hususa gereğince yer vermemektedir. Bu nedenle,bu çok önemli
konunun ayrıntılı bir şekilde incelenmesine çalışılmıştır.
Sağlığı
sürdürebilmek ve daha iyiye götürebilmek için,çevrenin olumsuz nitelikteki
sosyal,ekonomik,biyolojik ve fiziksel etmenlerini ortadan kaldırmak; kişinin
direncini artırmak; sağlık kontrolü yada hastalığı için hekime başvurmasını ve
hekimin söylediklerini anlayıp uygulamasını sağlamak hususunda yararlanılacak en
önemli araçlardan biri eğitimdir.1925 yılında sıtma savaşı başladığı
günlerde,köylerin çevresindeki bataklıklarda sivrisinekler ürüyor,sıtmalı
hastalar tedavi için kinin almıyor,bileklerine ip bağlayıp üfürükçüye gidiyordu.
Ensektisitlerin ve etkili sıtma ilaçlarının bulunmadığı dönemde,sıtma
savaşı,bataklıkları kurutmaya ve hastaları kininle tedavi etmeye yönelikti.Adana
sıtma enstitüsü Müdürü,1938 yılında haklı bir kıvançla,”biz köylüye sıtmanın
ilacının kinin olduğunu ve hasta olunca bize gelip kinin almasını öğrettik”
derken,etkin bir sağlık eğitiminin sonucunu bildiriyordu.
Bir başka
yörede, köylüler, su birikintilerinde sivrisinek larvası arayan bir sağlık
memuruyla “su böceğinden sivrisinek çıkar mı?” diyerek alay ediyorlardı.sağlık
memuru köylüleri inandırmak için,birikintilerden aldığı suyu bir bardağa koymuş
ve ağzını tülbentle kapadıktan sonra kahveye bırakmış ve köylülere “dikkat edin
bu bardağın içi birkaç güne kadar sivrisinekle dolacak” demiştir. Gerçekten de
bardak içinde sivrisineklerin varlığını görünce,sağlık memuruna hak veren
köylüler,çevredeki su birikintilerini ve bataklıkları kurutma yarışına
girmişlerdir.Bu da etkin sağlık eğitimine güzel bir örnektir.
Genel
anlamda eğitimin çeşitli aşamaları vardır:
· İlk aşama,iyice anlatmak ve
öğretmek
· İkinci aşama,benimsetmek ve inandırmak
· Üçüncü
aşama,yapmak ve yaptırmak
· Dördüncü aşama,yinelettirerek alışkanlık
kazandırılmasını sağlamak
Her aşamanın gerçekleştirilmesi,uzun bir zamanı
ve sabırlı bir çalışmayı gerekli kılar.
Eğitim,sağlığın sürdürülmesinde
çok önemli rol oynadığından,sağlık eğitimciliği bir meslek,bir uzmanlık dalı
olarak gelişmiştir. Eğitimci bilgili olmalı,ciddiyet ve özveriyle
çalışmalıdır.Ele aldığı konuyu yeterince bilmeli ve davranışı,yaptığı eğitime
uymalıdır.Sağlık eğitimcisinin temel görevi,kişilerin geçerli ve uygun sağlık
ilkelerini benimsemeleri için çaba harcanmaktır.Bu iş, kişilerin kendilerine
güven duymalarını sağlayarak ve toplumun doğal gelişmesini fazlaca zorlamayarak
yapılmalıdır.Bu nedenle sağlık eğitimcisi,sabırlı olma,iyi bir dinleyici olma ve
kişilerin sorunlarını içtenlikle anlamaya çalışma gibi bir yığın niteliklere
sahip olmalıdır.Bu niteliklere sahip olmanın ön koşulu, hizmet ettikleri
toplumdaki tüm insanları ayrım gözetmeden sevmek, saymak ve onlara yardımcı
olmak isteği taşımaktır.Herhangi bir hususta olumsuz bir tutum içinde olanların
yeteneksiz değil,isteksiz yada inançsız olduğuna inanmalı ve onlardaki bu
olumsuz tutumu değiştirmeye çalışmalıdır.Ne var ki, değişim isteğinin bireyden
yada bireylerden gelmesi gerektiğini de unutmamalıdır.Sağlık eğitimcisi çok
önemli bir görev yaptığının farkında olmalıdır. Çünkü,sağlık eğitimi, farkına
varılmayan gereksinimlerin, farkına varılabilir gereksinimler ve istekler haline
dönüştürülmesine olanak sağlayan çok etkin bir güçtür.
Konu: Sağlık Eğitimi 
Cuma Tem. 02, 2010 11:59 am