Psikoloji

Psikoloji (Yunanca
ÈÅÇ¿»¿³¯±, psihologia: Ruh bilimi), insan davranışlarını ve zihinsel süreçleri
inceleyen bilim dalıdır.

Kelime anlamı

Ruhbilim

Os.
Ruhîyât, Fr. Al. Psychologie, İng. Psychology

Ruhsal yaşamın bilimi

Yunanca ruh anlamına gelen psykhe deyimiyle bilgi anlamına gelen logos
deyiminden yapılmıştır. Antikçağ Yunanca'sında psukhê deyimi duysal ruh anlamına
geliyordu. Dilimizdeki ruhbilim deyimi de bu anlama uygundur ve özellikle ruh'la
tin deyimleri arasındaki anlam ayrılığını göz önünde tutmuştur. Bu anlamda
ruhbilim deyimi, canlı örgenliğin bedensel yanını inceleyen bilimi dilegetiren
fizyoloji deyimine karşı olarak canlı örgenliğin ruhsal yanını inceleyen bilimi
dilegetirir.

* İnsan ve hayvan davranışlarını inceleyen bilim.
* Bir
grubu, bir bireyi belirleyen hareket etme, düşünme, duygulanma biçimlerinin
bütünü.
* Davranışsal.

düşünüş, davranış biçimi.

* Psyche +
Logos kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur. Psyche ruh anlamına gelir, logos
da bilim/bilgi demektir. Psychelogos yani Psikoloji kelime anlamıyla
"ruhbilim"dir.

Ayrıca kısaca insan ve hayvanların içinde sakladıklarını
dışavurmasıdır.

Bilim olarak psikoloji


İnsan bir canlı olarak çevresine uyum sağlamak ve kendi içinde de
dengeli bir gelişme sağlamak ister. Psikoloji de elde ettiği yasaları yine
insana uygulayarak onun davranışlarını açıklayabilir, önceden kestirebilir,
kontrol edebilir. Böylece, insana bu gelişim ve uyum sürecinde yardımcı
olabilir.

Günümüzde psikolojinin bulgularından, çok değişik alanlarda
yararlanılır. Eğitim, tıp, endüstri, ekonomi alanlarında psikolojik bilgilerin
kullanımı, insanların daha başarılı olmasını sağlamaktadır. Büyüme, gelişme,
yetenekler, ilgi, zekâ, heyacan, bellek, düşünme, öğrenme konularında elde
edilen psikolojik bilgilerin eğitim alanında kullanılmasıyla bu alanda başarı
yükselmiş, daha sağlıklı, daha modern bir eğitim anlayışı
gelişmiştir.

Ekoller ve yaklaşımlar


1879’da Alman psikolog Wilhelm Wundt tarafından Leipzig’de
kurulan psikoloji laboratuvarı ile psikoloji, deneysel bilim dalı unvanını
kazanmıştır. İlk psikoloji deneyleri burada yapılmıştır. Psişik olaylar fizik
olayları gibi incelenmeye çalışılmıştır. Daha sonra Avrupa`nın değişik
yerlerinde ve Amerika`da birçok psikoloji laboratuvarı
açılmıştır.

Psikoloji felsefeden ayrılıp bağımsız bir bilim haline
geldikten sonra -kısmen de olsa- bazı filozofların düşünce biçimlerinin
etkisinde kalmıştır. Sistem ve ekol olarak gelişen psikoloji akımları ortaya
çıkmıştır. Ekoller genellikle tek yanlı görüşlerdir. İncelemek istedikleri
konuyu temel ögeler açısından ele alırlar. Determinist anlayıştadırlar.
Psikolojinin belli başlı ekolleri Yapısalcılık (zihin yapısı ile ilgili),
İşlevselcilik (zihin göreviyle ilgili), Davranışçılık, psikanaliz ve Gestalt
psikolojisidir.

20. yy. psikolojisi zihinsel süreçleri açıklamak için iç
gözlem yöntemini kullanan yapısalcılıkla başladı, daha sonra psikanalitik
psikoloji gelişti. Yapısalcılığa karşı olan davranışçılık ve Gestalt psikolojisi
gibi akımlar ortaya çıktı. Daha önceki okulların tek yanlı determinist
(belirleyici) görüşlerine tepki olarak da hümanistik (insancıl) psikoloji doğdu.
2. Dünya Savaşı sırasında ise ekoller önemini kaybederek, görüşler yavaş yavaş
birbirine yaklaştı. Teorisyenler ve araştırmacıların aynı miktarda katkıda
bulunduğu çoğulcu anlayış, ekollerin tek yanlı anlayışının yerine geçti.
Psikolojinin günümüzdeki durumunu daha iyi anlamak için ekol ve yaklaşımları
gözden geçirelim. Bu yaklaşımlar kolektif bilimsel bakış açısını da
yansıtır.